I.BÖLÜM
TEMEL HÜKÜMLER
DERNEĞİN ADI VE MERKEZİ
MADDE l- “Derneğin adı Gazeteciler Cemiyeti” ‘dir. Derneğin merkezi Ankara’dır. Şubesi yoktur.
DERNEĞİN AMACI
MADDE 2- Gazete, dergi, radyo, televizyon ve internet alanlarında gazetecilik niteliğindeki görevlerde çalışanları ve çalıştıranları bir araya toplamak, mesleki ve sosyal haklarını korumak, geliştirmek, meslek ilkelerini savunmak, insan haklarının korunduğu, özgürlükçü ve çoğulcu demokrasi kurallarının işlediği ulusal, demokratik, laik ve sosyal hukuk devleti anlayışı çerçevesinde, düşünce, iletişim ve basın özgürlüğünün tam olarak gerçekleşmesini sağlamak, gazetecilik mesleğinin özel amaç ve çıkarlara alet edilmesini engellemektir.
AMAÇ İÇİN YAPILACAK ÇALIŞMALAR
MADDE 3- Cemiyet amacını gerçekleştirmek için aşağıdaki çalışmalarda bulunur.
a) Gazetecilik mesleğinin zorunlu kıldığı hak ve özgürlüklerin savunulması ve genişletilmesi yolunda, yasama ve yürütme organlarıyla resmi ve özel kurumlar ve kurullar karşısında üyelerini temsil etmek,
b) Mesleği ilgilendiren bütün sorunları incelemek, çözüm yollarını bulmak, bu yolda görevli diğer ulusal ve uluslar arası kuruluşlarla işbirliği yapmak,
c) Mesleki alanda dayanışmayı güçlendirerek, üyelerin toplumsal koşullarını iyileştirmek için vakıf kurmak ya da kurulacak olanlara katılmak, yardım sandığı ile kooperatifler kurmak gibi sosyal güvenliği gerçekleştirici ve artırıcı çalışmalar yapmak,
d) Gazeteciler Cemiyeti’nin amaç ve etkinliklerine yönelik gerekli taşınır ve taşınmaz mallar edinebilmek için yasa ve sözleşmelerden doğmuş ve doğabilecek her türlü haklara sahip olmak, yasalara uygun her türlü sosyal tesisler, lokal, açık ve kapalı spor alanları, kamp ve konaklama tesisleri, her türlü yapı ve arsaları almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve oluşmasını sağlamak. Bu amaç ve etkinliklerini gerçekleştirmek için bağış kabul etmek ve gelir getirici taşınır ve taşınmaz mallara gerekirse leasing yöntemiyle ya da bedeli karşılığı ya da bedelsiz sahip olmak, inşaatlar yapmak,
e) Amaç ve hizmetlere yönelik projeler için Ticaret Kanunu hükümlerine uygun yurt içinde ya da yurt dışında ticari şirketler, iktisadi işletmeler, yatırım ortaklıkları kurabilmek, kurulmuş olanlara katılabilmek kurulmuş olanları satın alabilmek.
f) Üyelerin mesleki ve sosyal gelişimleri için kurslar, seminerler ve toplantılar düzenlemek, yurt içinde ve dışında eğitim olanakları sağlamak, mesleki çalışmaların değerlendirilmesi yolunda yayınlar yapmak, yayın birimleri kurmak,
g) İhtiyaç sahibi üyelerine sosyal yardım yönetmeliği çerçevesinde; Yönetim Kurulu kararıyla gerekli yardımlarda bulunmak, üyelerin yurt içinde ve yurt dışında yapacakları mesleki gezilerde kolaylıklar sağlamak,
h) Aynı amaç doğrultusunda faaliyette bulunan meslek derneklerinin bir araya gelerek oluşturulacak veya oluşturulan Federasyona üye olmak, üyelikten ayrılmak.
Aynı şekilde uluslararası mesleki kuruluşların toplantılarına katılmak, üye olmak veya üyelikten ayrılmak,
i) Tüzük hükümlerini ihlal eden üyeleri Onur Kurulu’na sevketmek. Yönetim Kurulu kararıyla disiplin işlemleri uygulamak, meslek ilkelerine uymayan yayın ve davranışlar için üyesi olmayan gazetecilere, yayıncılara ve yayın organlarına karşı uyarı görevi yapmak, yasalar ve uluslararası sözleşmelerle gazetecilere tanınan hak ve özgürlükleri korumak,
j) Bütün bu amaçlara ulaşmak için devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, halkın gerçekleri öğrenme hakkına, anayasadan alınan güçle sahip çıkmak.
ÜYELİK
MADDE 4- Cemiyetin iki tür üyesi vardır.
a) ASIL ÜYELER
Gazeteler, dergiler, haber, fotoğraf ve film ajansları, radyo ve televizyon kuruluşları ile elektronik basın ve yayın kuruluşlarında “gazetecilik niteliğinde” en az iki yıl aralıksız ve fiilen çalışmış ve çalıştırılmış olanlar, 5.maddedeki nitelikleri de taşımaları halinde asıl üye olabilirler. Çeşitli kuruluşların basın ve halkla ilişkiler bölümlerinde çalışanlar da 1.fıkradaki nitelikleri taşımaları halinde asıl üye olabilirler.
b) ONURSAL ÜYELER
Gazeteciler Cemiyeti’ne ve gazetecilik mesleğine yararı dokunan Türk ve yabancı uyruklular, kanunların öngördüğü biçimde başvuru aranmaksızın Yönetim Kurulu kararı ile Onursal Üyeliğe kabul edilebilirler. Onursal Üye sayısı asıl üyelerin yüzde beşini geçemez. Onursal Üyelerin seçme ve seçilme hakları yoktur.
ASIL ÜYELİĞİN KOŞULLARI
MADDE 5- Asıl üye olabilmek için gerekli koşullar şunlardır:
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
b) 21 yaşını bitirmiş olmak,
c) Kısıtlı olmamak,
d) Hırsızlık, sahtekarlık, dolandırıcılık, şantaj, hileli işler ve onur kırıcı suçlardan biri ile kesin hüküm giymemiş olmak, ( adli sicilden silinmiş olsa bile)
e) Mesleğin onuruna aykırı kötü ün sahibi olmamak,
f) Gazetecilik niteliğindeki işte en az iki yıl çalışmış olmak,
g) Dernek kurma hakkını yitirmemiş olmak.
ÜYELİK İÇİN BAŞVURMA
MADDE 6- Asıl üye olmak isteyenler, iki asıl üyenin imzasını taşıyan fotoğraflı başvuru formu, varsa basın kartı fotokopisi veya iki yıl basın iş kolunda çalıştığını onaylayan belge ile Cemiyet Genel Sekreterliğine müracaat eder. Cemiyet lokalinde on gün asılı kalan başvuruyu Seçici Kurul değerlendirerek, kabulü veya reddi önerisini Yönetim Kurulu’na iletir.
Yönetim Kurulu aday üyenin asıl üyelik için yaptığı başvuruyu gerekçe göstermeksizin olumlu veya olumsuz karara bağlar. Sonuç, otuz gün içinde başvuru sahibine gerekçe göstermek zorunda olmaksızın yazılı olarak bildirilir.
Red kararı verilen adaylar Yönetim Kurulu kararının kendilerine tebliğinden itibaren bir yıl geçmeden aday olamazlar.
Yönetim Kurulu, Denetim Kurulu, Onur Kurulu, Seçici Kurul üyeleri aday öneremezler. Üyeliğe kabul edilen aday, giriş ödentisini üyeliğe kabul bildirimini izleyen bir ay içerisinde ödemek zorundadır. Ödeme zamanında yapılmazsa, üyeliğe alınma kararı geçersiz sayılır. Asıl üyeler işyeri ve oturma adresleriyle sosyal durumlarındaki değişiklikleri otuz gün içinde Cemiyet Genel Sekreterliğine yazılı olarak bildirmekle yükümlüdürler. Bildirmezlerse, her türlü tebligat için üye kayıt defterindeki bilgilerin esas alınacağını kabul etmiş sayılırlar.
Üyelerin giriş aidatları ve yıllık aidatları, Genel Kurul’ca belirlenir.
ÜYELİĞİN YİTİRİLMESİ
MADDE 7- Yasaların ve bu tüzüğün belirttiği nedenlerle üyelik hakkını yitirenlerle, Cemiyetin tüzük amaç ve kararlarına aykırı davrananlar, üyeler arasındaki dayanışmayı bozacak ve Cemiyetin kamuoyundaki itibarını zedeleyecek davranışta bulunanlar, üç ay süre ile ödentisini vermeyip yazılı uyarıya rağmen borcunu bir ay içinde ödemeyenler Yönetim Kurulu’nca üyelikten düşürülerek kütükten silinirler.
Cemiyet asıl üyeliğinden çıkarılma kararı Yönetim Kurulu tarafından taahhütlü mektupla bildirilir. Haklarında üyelikten kesin çıkarma kararı verilmiş olan eski üyeler, üyelik için yeniden başvuruda bulunamazlar. Bu kişiler yeniden üyeliğe ancak Genel Kurul kararıyla alınabilir.
Her üye önceden yazılı olarak bildirmek şartı ile dernek üyeliğinden ayrılabilir. Üyelikten ayrılan veya çıkarılanlar üye olmaktan kaynaklanan tüm haklarını yitirirler.
II.BÖLÜM
ORGANLAR VE GÖREVLERİ
CEMİYETİN ORGANLARI
MADDE 8- Cemiyetin organları şunlardır.
1- Genel Kurul
2- Yönetim Kurulu
3- Denetim Kurulu
4- Seçici Kurul
5- Onur Kurulu
6- Basın Meclisi
GENEL KURUL
MADDE 9- Genel Kurul, en üst ve en yetkili karar organı olup, demeğe kayıtlı asıl üyelerden oluşur. Olağan Genel Kurul, Yönetim Kurulu’nun çağrısı üzerine üç yılda bir Eylül ayında dernek merkezinin bulunduğu il’de yapılır.
OLAĞANÜSTÜ GENEL KURUL
MADDE 10 – Yönetim ve Denetim Kurulu’nun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine Genel Kurul olağanüstü olarak toplanır.
Denetim Kurulu’nun veya dernek üyelerinin beşte birinin yazılı isteği üzerine Yönetim Kurulu Genel Kurulu bir ay içinde toplantıya çağırmazsa, Denetim Kurulu veya toplantı isteğinde bulunan üyelerden birinin başvurusu üzerine mahalli Sulh Hukuk Hakiminin kararına başvurulur.
ÇAĞRI USULÜ
MADDE 11 – Yönetim Kurulu, dernek tüzüğüne göre Genel Kurul’a katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel Kurul’a katılacak üyelere en az on beş gün önceden günü, saati, yeri ve gündemi yerel bir gazetede ilan edilmek suretiyle veya yazılı olarak ya da elektronik posta yoluyla duyurulur.
Birinci toplantıda gerekli çoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, Yönetim ve Denetim Kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasında bırakılacak zaman, bir haftadan az 60 günden çok olamaz, ikinci toplantıda da yeterli çoğunluk sağlanamadığı takdirde, Genel Kurul’un bu toplantının geri bırakılma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler bu toplantıya l .fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağırılır. Genel Kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
TOPLANTI USULÜ
MADDE 12 – Genel Kurul’a katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri Yönetim Kurulu üyeleri veya Yönetim Kurulu’nca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, Yönetim Kurulu’nca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.
Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı Yönetim Kurulu Başkanı veya görevlendireceği Yönetim Kurulu üyelerinden biri tarafından açılır.
Toplantı yeter sayısının sağlanamaması halinde de Yönetim Kurulu’nca bir tutanak düzenlenir. Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek Divan Heyeti oluşturulur.
Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin Divan Heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazirun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur. Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.
Genel Kurul’da, yalnızca gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin en az onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur. Genel Kurul’da her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır Onursal üyeler Genel Kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar.
Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler Yönetim Kurulu Başkanına teslim edilir. Yönetim Kurulu Başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen Yönetim Kurulu’na yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
GENEL KURUL’UN OY KULLANMA VE KARAR ALMA USUL VE ŞEKİLLERİ
MADDE 13 – Yönetim ve Denetim Kurulu üyelerin seçimlerinin gizli veya açık oylama ile yapılacağına. Genel Kurul’da karar verilir. Diğer konulardaki bütün kararlar ise açık olarak oylanır. Gizli oylar, mühürlenmiş zarfların üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra seçim sandığına atılması ile toplanan ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak belirlenen oylardır. Açık oylamada. Genel Kurul Başkanının belirteceği yöntem uygulanır.
Genel Kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, federasyon kurma, federasyonlara ve uluslar arası kuruluşlara katılma ve bunlardan ayrılma kararları Genel Kurul toplantısında hazır bulunanların üçte iki oy çokluğuyla alınır. Tüzük değişikliği ve derneğin feshi ile ilgili görüşmeler tüzüğün 31 ve 32. maddelerine göre yapılır.
GENEL KURUL’UN GÖREV VE YETKİLERİ
MADDE 14 – Genel Kurul’un görev ve yetkileri şunlardır:
a) Organların seçimi,
b) Tüzüğün değiştirilmesi,
c) Yönetim ve Denetim Kurulları raporlarının görüşülmesi ve aklanması,
d) Yönetim Kurulu’nca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabulü,
e) Gerekli taşınmaz malların satın alınması veya var olan taşınmaz malların satılması, devredilmesi veya kiraya verilmesi konusunda Yönetim Kurulu’na yetki verilmesi,
f) Mesleki federasyonlara katılma veya ayrılma, federasyon tüzüğüne öngörülen nitelikte ve sayıda delege seçmek,
g) Vakıf, Yardımlaşma Sandığı gibi kuruluşların kurulması ve ortak olunması konusun da Yönetim Kurulu’na yetki vermek,
h) Yurt içi ve yurt dışında iktisadi ve ticari işletmeler kurma veya kurulmuş olanlara ortak olma, ortak alma konusunda Yönetim Kurulu’na yetki vermek,
i) Uluslar arası çalışmalar yapma, yurt dışındaki dernek veya kuruluşlara katılma ya da ayrılma,
j) Giriş aidatı ile asıl üye yıllık aidatını belirleme,
k) Derneğin feshi,
l) Yasalar ve tüzüğün, Genel Kurul’a yüklediği diğer görevlerin yerine getirilmesi,
YÖNETİM KURULU
MADDE 15 – Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından üç yıl için seçilen bir başkan ve 13 üyeden oluşur. Ayrıca 5 de yedek üye seçilir. Yönetim Kurulu toplantılarını başkan yönetir, ilk toplantıda üyeler arasından 4 başkan yardımcısı 1Genel Sekreter, 1Mali Sekreter seçilir. Seçim gizli oyla yapılır.
Başkan derneği temsil eder. Yokluğunda başkanın vekalet vereceği yardımcısı vekalet eder. Başkan, Genel Kurul’da yapılan seçimi izleyen otuz gün içinde, Kurullara seçilen asıl ve yedek üyelerin ad ve soyadlarını da içeren “Genel Kurul Sonuç Bildirimi” ve ekleri ile yılsonu itibariyle gelir ve gider işlemlerinin sonuçlarına ilişkin “Dernek Beyannamesi’ni en büyük mülki idari amirliğine verir. Mali Sekreter derneğin mali işlemlerinden ve bununla ilgili defter ve kayıtların tutulmasından sorumludur.
Yönetim Kurulu kararları, üyelerin yarıdan bir fazlasının oyu ile alınır. Kararlar deftere geçirilir ve imzalanır. Üst üste dört olağan toplantıya mazeretsiz olarak katılmayan Yönetim Kurulu üyesinin üyeliği kendiliğinden düşer, Yönetim Kurulu’nda herhangi bir nedenle boşalma halinde yedek üyelerin çağrılması zorunludur. Yönetim Kurulu en az ayda bir kere toplanır. Başkanlığın herhangi bir nedenle boşalması halinde Olağanüstü Genel Kurul iki ay içinde yapılarak yeni başkan seçilir. Yeni Başkan seçilene kadar Başkanlığa en yaşlı üye vekalet eder.
YÜRÜTME KURULU
Yürütme Kurulu Cemiyet Başkanı, 4 Başkan yardımcısı, genel sekreter ve mali sekreterden oluşur. Yönetim Kurulu kararlarının uygulanmasını, koordinasyonunu, acil işlerin görülmesini diğer organlarla gerçekleştireceği işbirliği ile sağlar. Başkan ve Yönetim Kurulu üyeleri, maddi olanak sağlanılmasına ilişkin işlerde, Cemiyetin karşısında taraf olamazlar.
YÖNETİM KURULU’NUN GÖREV VE YETKİLERİ
MADDE 16 – Yönetim Kurulu’nun görev ve yetkileri şunlardır:
a) Bütün çalışmaları tüzük çerçevesinde ve Genel Kurul kararlarına uygun bir biçimde yürütmek, Genel Kurul kararlarını yerine getirmek. Cemiyeti temsil etmek,
b) Özel ve tüzel kişilerle kamu katları önünde temsil görevi yapmak,
c) Gerekli durumlarda üyelerin bir veya birkaçına veya üçüncü bir kişiye bazı yetkilerini geçici olarak vermek,
d) Gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait tahmini bütçeyi hazırlayarak Genel Kurul’a sunmak, bütçe bölümleri arasında aktarma yapmak,
e) Derneğe üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında Seçici Kurul ile Onur Kurulu’nun vereceği önerileri değerlendirerek karar vermek,
f) Gerektiğinde tüzükte yazılı amaçlara uygun bir veya birkaç yayın organı gerçek-
leştirmek, yayın birimleri kurmak,
g) Genel Kurul’un verdiği yetki ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek,
h) Yurt içinde ve yurt dışında gerek gördüğü hallerde temsilcilik açmak,
ı) Dernekler yasası, ilgili yasa ve yönetmelikler, mevzuat ve bu tüzük ile kendisine tanınan yetkileri kullanmak ve verilen görevleri yapmak.
DENETİM KURULU
MADDE 17 – Denetim Kurulu, Genel Kurul’ca seçilen 11 asıl ve 5 yedek üyeden oluşur. Kurul kendi arasında bir başkan seçerek çalışmalarını yürütür. Kurul, derneğin tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini; defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde Yönetim Kurulu’na ve toplandığında Genel Kurul’a sunar.
ONUR KURULU
MADDE 18 – Onur Kurulu, Genel Kurul’ca seçilen 11 asıl ve 5 yedek üyeden oluşur.
Kurul ilk toplantısında bir başkan ve bir yazman üye seçer. Yönetim Kurulu’nun kendisine ilettiği disiplin işlemleriyle ilgili görüş belirler. Onur Kurulu bu görüşü belirlerken;
a) Meslek onuruyla bağdaşmayacak davranışları,
b) Cemiyetin amaçlarına ve kararlarına aykırı eylemleri,
c) Üyeler arasında dayanışmayı bozacak Cemiyetin itibarını zedeleyecek davranış sergiliyenleri,
d) Mesleği küçük düşürücü davranışları, göz önünde bulundurur.
Onur Kurulu, tüzüğün 19.maddesinde yer alan uyarma, kınama ve çıkarma işlemlerinden birisi hakkında tavsiye kararlarında bulunabilir ve bu görüşünü 15 gün içinde Yönetim Kurulu’na bildirir.
DİSİPLİN İŞLEMLERİ
MADDE 19 – Disiplin işlemleri, Yönetim Kurulu’nca yürütülür. Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu, yazılı şikayet üzerine veya kendiliğinden yaptığı kovuşturma sonucunda, üyelik şartlarına, dernek tüzüğüne, mesleğin saygınlığına ve onuruna zarar verdiği saptanan üyeye, eylemin ağırlığına göre, yazılı uyarı, kınama ve üyelikten ihraç cezalarından birini verir. Karar üyeye tebliğ olunur. Bu kararlardan sadece, üyelikten çıkarma kararına karşı, Genel Kurul’a itiraz hakkı vardır. Bu durumda, Genel Kurul kararı belli oluncaya kadar anılan kişinin üyeliği askıda kalır.
SEÇİCİ KURUL
MADDE 20 – Seçici Kurul, Genel Kurul’ca seçilen 11 asıl üyeden oluşur. Genel Kurul’da 5 de yedek üye seçilir. Kurulun ilk toplantısında bir Başkan ve bir sekreter üye belirlenir. Kurul toplantısına Genel Başkan yada Başkan Yardımcısı ve Genel Sekreter de katılır. Seçici Kurul, Yönetim Kurulu tarafından kendisine iletilen “üyeliğe kabul” başvurularını inceler. Kurul önerisini 15 gün içerisinde Yönetim Kurulu’na bildirir.
BASIN MECLİSİ
MADDE 21 – Basın Meclisi, Genel Kurul tarafından seçilen 60 üyeden oluşur ve Cemiyet başkanının başkanlığında toplanır. Basın Meclisi, Yönetim Kurulu’nun gerekli gördüğü konuları danışması amacıyla toplantıya çağrılır.
Basın Meclisi’ne başkanın ve Yönetim Kurulunun kendi içinden seçeceği üyelerle uygun gördüğü danışmanlar da katılırlar. Danışmanların oy hakkı yoktur.
DANIŞMA KURULLARI
MADDE 22 – Yönetim Kurulu, gerektiğinde aşağıdaki danışma kurullarını görevlendirebilir veya kaldırabilir.
a) Dış ilişkiler Danışma Kurulu,
b) Sosyal îşler Danışma Kurulu,
c) Hukuk îşleri Danışma Kurulu,
d) Mesleki Araştırma ve inceleme Kurulu,
Yönetim Kurulu yukarıdakilerden başka, gerekli gördüğü Danışma ve Araştırma Kurullarını kurup kaldırabilir.
III.BÖLÜM
MALİ VE İDARİ İŞLER
DEFTER VE KAYITLAR
MADDE 23 – Gazeteciler Cemiyeti bilanço esasına göre kanun ve yönetmeliklerde belirtilen defterleri tutar. Ancak brüt geliri iki yıl üst üste 500.000 YTL’nin altına indiğinde takip eden hesap döneminden başlayarak işletme hesabına göre defter tutabilir.
Gazeteciler Cemiyeti ticari işletme kurarsa, ticari işletmeleri için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutar. Bilanço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar:
01) Karar Defteri: Yönetim Kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
02) Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.
03) Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.
04) Alındı Belgesi Kayıt Defteri: Alındı belgelerinin seri ve sıra numaraları, bu belgeleri alan ve iade edenlerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade ettikleri tarihler bu deftere işlenir.
05) Yevmiye Defteri, Büyük Defter ve Envanter Defteri: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu kanununun Maliye Bakanlığı’na verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.
06) Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir.
Bu maddede sayılan ve Gazeteciler Cemiyeti tarafından tutulması zorunlu olan defterlerin il Dernekler Müdürlüğü’nden veya noterden onaylı olması zorunludur. Gazeteciler Cemiyeti’nin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliği’nde belirtilen usul ve esaslara uygun olarak tutulur. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz. Ancak bilanço esasına göre tutulan defterler ile form veya sürekli form yapraklı defterlerin, kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi zorunludur.
GELİR VE GİDER BELGELERİ
MADDE 24 – Gazeteciler Cemiyeti gelirleri alındı belgesi ile tahsil edilir. Cemiyet gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.
Gazeteciler Cemiyeti giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Gazeteciler Cemiyeti, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için Gider Makbuzu düzenler.
Gazeteciler Cemiyeti tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri Ayni Yardım Teslim Belgesi ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından Gazeteciler Cemiyeti’ne yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise Ayni Bağış Alındı Belgesi ile kabul edilir.
GELİRLER
MADDE 25 – Gazeteciler Cemiyeti’nin gelirleri şunlardır;
01) Üyelerden bir defaya mahsus olmak üzere 25.00 YTL giriş aidatı,
02) Her asıl üyeden alınacak yıllık 5.00 YTL üyelik aidatı,
03) Dernekçe yapılan yayınlar, düzenlenen piyango, balo, eğlence, konser ve benzeri faaliyetlerden sağlanan ve iktisadi faaliyetlerden elde edilen karlar,
04) Yasaların ve yönetmeliklerin Cemiyet’e sağladığı gelirler,
05) Bankaya yatırılan paraların faizleri, fon vs. gelirleri,
06) Yardım toplama kanunu hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış ve yardımlar,
07) Gazeteciler Cemiyeti’nin mal varlığından elde edilen gelirler. Kiralar ve işletmelerden sağlanan gelirler,
08) Borçlanma,
09) Diğer gelirler.
DERNEĞİN BORÇLANMA USULLERİ VE İÇ DENETİM
MADDE 26 – Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde Yönetim Kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak da yapılabilir.
Dernekte Genel Kurul, Yönetim Kurulu veya Denetim Kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarınca da denetim yaptırılabilir. Genel Kurul, Yönetim Kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, Denetim Kurulu’nun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
ALINDI BELGELERİNİN KULLANIMI
MADDE 27 – Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “alındı belgeleri” (Dernekler yönetmeliği ek-17’de gösterilen biçim ve ebatta) Yönetim Kurulu kararıyla matbaaya bastırılır. Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni mali sekreterler arasında devir teslimi ve alındı belgesi ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliği’nin ilgili yönetmeliğine göre hareket edilir.
YETKİ BELGESİ
MADDE 28 – Gazeteciler Cemiyeti adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, Yönetim Kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarım ihtiva eden Yetki Belgesi üç nüsha olarak düzenlenerek, Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu Başkanınca onaylanır. Yetki belgelerinin birer sureti dernekler birimlerine verilir.Yetki belgelerinin süresi, Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu’nun görev süresi ile sınırlıdır. Süresi biten yetki belgesi yenilenir. Ayrıca, gelir toplama yetkisi Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu kararı ile her zaman iptal edilebilir. Yetki belgesi ile ilgili değişiklikler Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu Başkanınca, 15 gün içerisinde dernekler birimine bildirilir.
YARDIM ALMA
MADDE 29 – Gazeteciler Cemiyeti, mülki idare amirliğine önceden bildirimde bulunmak şartıyla yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan ayni ve nakdi yardım alabilir. Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.
TAŞINMAZ MALLAR
MADDE 30 – Cemiyetin barınması, amaç ve çalışmaları için edinilmiş ve edinilecek taşınmaz malların satılması Genel Kurul’a katılan üyelerin üçte ikisinin onayına bağlıdır.
Cemiyet’ce kurulacak vakfa intikal edecek olan taşınmazlar için de yukarıdaki şart aranır.
IV. BÖLÜM
TÜZÜK DEĞİŞİKLİĞİ VE FESİH
TÜZÜK DEĞİŞİKLİĞİ VE TÜZEL KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ
MADDE 31 – Tüzük değişikliği Genel Kurul kararı ile yapılabilir. Genel Kurul’da tüzük değişikliği yapılabilmesi için Genel Kurul’a katılan ve oy kullanan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, Yönetim ve Denetim Kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’üdür. Genel Kurul’da tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır.
DERNEĞİN FESHİ VE MAL VARLIĞININ TASFİYE ŞEKLİ
MADDE 32 – Genel Kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir. Genel Kurul’da fesih konusunun görüşülebilmesi için genel kurula katılan ve oy kullanan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, Yönetim ve Denetim Kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanan üyelerin oylarının 2/3’üdür. Genel Kurul’da fesih kararı oylaması açık olarak yapılır. Fesih halinde Cemiyetin tüm taşınır ve taşınmaz mal varlığı, alacakları, intifa ve kullanma hakları Türkiye Gazeteciler Federasyonu’na devrolunur.