14 Oca ÖiB: 2015 yılı basın özgürlüğü ihlalleri ile tamamlandı
Özgürlük için Basın (ÖiB), Türkiye’nin 2015’in son ayının, çok sayıda ölüm ve yaralanma haberlerinin ardı ardına gelmesinin yanı sıra, basın ihlallerinin hız kesmeden sürmesinin yaşandığı, yoğun bir gündemle tamamlandığına dikkat çekildi.
Diyarbakır’ın Sur ilçesinde PKK örgütü tarafından kazılan “terör hendekleri” ile başlayan çatışmalar Cizre ve Nusaybin’de de sürdüğü, bölgedeki ölü sayısının 600’ü geçtiği belirtilen raporda, gelişmeleri izleyen çok sayıda gazetecinin, hem örgüt hem de güvenlik güçlerinin sert tepkileriyle karşılaştığı, bazılarının gözaltına alınarak bazılarının da tutuklandığı haberlerine yer verildi. Hükümetçe alınan sokağa çıkma yasağı üzerine, bölgede yaşayan çok sayıda ailenin yiyecek ve içeceğe ulaşmaktaki güçlükleri sıralanan raporda yaşanan problemlerin halkın evlerini terk ederek, daha güvenli yerlere göç etmeleri ile sonuçlandığına dikkat çekildi.
Merkez medyaya yönelik baskıların, Aralık ayında da çok sayıda gazetecinin işlerinden ayrılmalarına neden olurken, medya mensuplarının Cumhurbaşkanına yazılarında ve veya sosyal medya üzerinden hakaret ettikleri gerekçesiyle haklarında açılan davaların abu süre içerisinde de hız kesmeden devam ettiği raporda yer aldı. Raporda ayrıca 100’e yakın gazetecinin devlet yayın kuruluşu TRT’de “yeniden yapılanma” adı altında işlerine son verilmesi de yer aldı.
ÖiB raporunda, “Türkiye bir yılı, insan hakları ve basın özgürlüğü ihlallerinin en yoğun yaşandığı uygulamalarla kapattı” denilerek, Anayasa Mahkemesinin Bireysel Başvuru Hakkı ile uygulamasının başlatmasının üzerinden tam dört yıl geçtikten sonra Türkiye’nin yeniden AİHM’den doğrudan savunma talebiyle karşılaştığına dikkat çekildi. AİHM Diyarbakır ve Batman Barosu üyelerinin, Cizre’de yaşanan sokağa çıkma yasağına ilişkin başvurularını dayanak göstererek Türkiye’den savunma yapmasını istediği kaydedilen raporda, bu talebin Ankara’nın 2010 yılından bu yana AİHM den aldığı ilk uyarı olduğu hususuna dikkat çekildi. “Bu talep bir süredir AİHM kararlarına aykırı uygulamalara karşı atılmış önemli bir adımın başlangıcının işaret fişeği olarak da değerlendirilmeli,” görüşünün yer aldığı Aralık ayı raporunda, “Türkiye de son dönemlerde AİHM kararlarına aykırı uygulamalara sıklıkla tanıklık edilmeye başlandı” denildi.
Raporda, Cumhuriyet gazetesine polisin yaptığı baskın, matbaa araçlarının durdurulması ve iki üst düzey yöneticisinin tutuklanması (Dündar ve Gül) ve tutuklamalara yapılan tüm hukuki itirazların reddedilmesinin, yönetimin baskıcı tavırlarına yeni örnekler oluşturduğu belirtilirken, Parlamento Muhabirlerine belirli saatlerden sonra kulislere sokulmamalarına yönelik TBMM yönetiminin hazırlıkları, Anayasada güvence altına alınan gazetecilerin habere ulaşım haklarının açıkça ihlalini sergilediğine de dikkat çekildi.
Ankara Gazeteciler Cemiyeti tarafından yürütülen ve AB tarafından finanse edilen Özgürlük için Basın Projesi ile Mart 2014 ile Aralık 2015 arasındaki dönemde ifade ve basın özgürlüğü ihlalleri aylık raporlar halinde kayıt altına alındı. Bu rapor ÖiB’nin AB finansmanıyla yayınladığı son aylık raporudur. ÖiB Aralık raporuna ve diğer aylık raporlara, http://www.pressforfreedom.org adresinden ulaşılabilir.